Grote Verwachtingen

The Charles Dickens Page

Charles Dickens’

Grote Verwachtingen – Gepubliceerd in wekelijkse delen Dec 1860 – Aug 1861

Illustraties | Locaties | Plot | Personages | Meer | Shop voor het Boek | Shop voor de Video

Mrs Joe met Tickler – door F.O.C. Darley 1861

Charles Dickens’ dertiende roman werd gepubliceerd in Dickens’ weekblad All the Year Round zonder illustraties. Een Amerikaanse editie werd ook gepubliceerd, merkwaardig genoeg een week eerder dan de Engelse versie, in Harper’s Weekly.

De roman bevat een sterk autobiografisch element, hoewel niet zo openlijk als in David Copperfield. Dickens herlas Copperfield voordat hij aan Great Expectations begon om onbedoelde herhalingen te voorkomen. Door sommigen wordt het het donkerste werk van Dickens genoemd, maar het werd zeer goed ontvangen door de Victoriaanse lezers en is ook nu nog een van Dickens’ meest populaire werken. Velen beschouwen deze roman als Dickens’ grootste gebruik van plot, karakterisering en stijl en Great Expectations als het meesterwerk van Charles Dickens’ oeuvre.

Terug naar boven

Plot

(bevat spoilers)

Pip, een wees, wordt opgevoed door zijn mishandelende zus en haar echtgenoot, Joe Gargery, de vriendelijke dorpssmid. Magwitch, een ontsnapte veroordeelde, confronteert Pip op het kerkhof van de Kentse moerassen en eist voedsel en een vijl om zijn ketenen te breken. Uit angst geeft Pip toe en Magwitch ontsnapt. Hij wordt al snel gevangen genomen en naar Australië getransporteerd waar hij het goed heeft.

Pip maakt kennis met juffrouw Havisham, een excentrieke oude vrouw, en haar last, Estella, op wie Pip verliefd wordt. Estella heeft van juffrouw Havisham geleerd de harten van mannen te breken als vergelding voor het feit dat juffrouw Havisham jaren eerder voor het altaar was achtergelaten door Compeyson, die later een veroordeelde blijkt te zijn die ooit met Magwitch heeft samengewerkt.

Pip gaat in de leer bij Joe maar verlangt ernaar een heer te worden na zich minderwaardig te hebben gevoeld door Estella die Pip’s “grove handen en dikke laarzen” had bekritiseerd. Hij begint zich te schamen voor Joe en thuis en schakelt Biddy in om hem te helpen opvoeden.

Pip en Joe ontmoeten Jaggers bij de Jolly Bargemen – door F.W. Pailthorpe

Pip en Joe ontmoeten de advocaat, Jaggers, in de plaatselijke kroeg. Pip herkent Jaggers als een man die hij heeft gezien bij juffrouw Havisham’s. Jaggers vertelt Pip en Joe dat Pip grote verwachtingen heeft door een niet met name genoemde weldoener, waarvan Pip aanneemt dat het juffrouw Havisham is. Jaggers vertelt hen dat Pip van zijn leerlingschap aan Joe zal worden bevrijd en een heer zal worden en naar Londen zal gaan om zijn opleiding te beginnen. Als onderdeel van de mysterieuze omstandigheden van zijn grote verwachtingen wordt Pip verteld dat hij niet mag proberen te ontdekken wie zijn weldoener is.

Terug naar boven

Pip gaat naar Londen waar Jaggers en zijn bediende Wemmick hem klaarstomen om zijn opleiding te beginnen bij Matthew Pocket, die de neef is van juffrouw Havisham. Pip heeft een kamer met Matthew’s zoon Herbert in Barnard’s Inn en ontdekt dat Herbert de “bleke jongeheer” is met wie hij had gescharreld in Miss Havisham’s Satis House. Pip’s zuster, mevrouw Joe Gargary, is aangevallen door Orlick, een smid in Joe’s winkel. Ze blijft in een toestand van gevoelloosheid en sterft later.

Terug naar boven

Pip gaat door en maakt zijn opleiding af en zet Herbert in het geheim aan het werk. Hij wordt Estella’s escort in Londen en blijft haar aanbidden terwijl zij hem blijft kwellen. Als Pip 21 wordt en meerderjarig, krijgt hij van Jaggers te horen dat hij 500 pond per jaar zal ontvangen van zijn nog steeds niet bij naam genoemde weldoener. Pip vraagt zich af wanneer juffrouw Havisham zich bekend zal maken als de kostwinner van zijn grote verwachtingen en hij in het bezit zal komen van zijn beloofde bezit.

Pip wordt bezocht door een vreemdeling – door F.W. Pailthorpe

Op een stormachtige nacht in zijn 23e jaar is Pip alleen thuis en wordt bezocht door een man die hem lijkt te kennen, maar die Pip niet herkent. Uiteindelijk herkent Pip tot zijn ontzetting de veroordeelde Magwitch en tot zijn verdere ontzetting vertelt Magwitch dat hij het was die voor Pip’s grote verwachtingen heeft gezorgd. Magwitch is teruggekeerd naar Engeland, in strijd met zijn straf van vervoer, om de heer te zien die hij heeft gemaakt.

Pip verneemt dat Estella zal trouwen met de gehate Bentley Drummle. Estella maakt ruzie met juffrouw Havisham over haar harteloze opvoeding. Later heeft juffrouw Havisham berouw en smeekt Pip haar te vergeven. Pip redt haar wanneer haar kleren vlam vatten, maar ze is ernstig verbrand en sterft later. Pip’s armen zijn ook ernstig verbrand en hij herstelt langzaam. Estella’s huwelijk verloopt slecht, ze wordt mishandeld door Drummle en ze verlaat hem. Drummle sterft later bij een ongeluk waarbij hij een paard mishandelt.

Terug naar boven

Pip vraagt Herbert hem te helpen een onderkomen te vinden om de veroordeelde, die nu Provis heet, te verbergen tot ze hem naar het buitenland kunnen sturen. Ze brengen Provis onder in een bovenkamer van een huis in Mill Pond Bank, aan de Theems, waar Herberts verloofde Clara en haar invalide vader wonen. Dan maken ze plannen om met Provis in een open boot de rivier af te varen en een stoomboot naar Hamburg te nemen.

Onderweg worden ze ingehaald en Provis wordt door Compeyson geïdentificeerd als de veroordeelde Magwitch. Compeyson verdrinkt wanneer hij en Magwitch handgemeen hebben en van de boot vallen. Magwitch raakt ernstig gewond. Ondanks zijn gezondheidstoestand wordt Magwitch berecht en ter dood veroordeeld, maar hij sterft aan zijn verwondingen voordat de executie kan worden uitgevoerd. Pip is te weten gekomen dat Magwitch Estella’s vader is en, nu getemperd tegenover de veroordeelde, vertelt hij hem over zijn dochter vlak voordat Magwitch sterft.

Een perfecte kopie van mezelf bij het licht van het keukenvuur – door F.W. Pailthorpe

Magwitch’s rijkdom, die voor Pip bestemd was, wordt door de Kroon in beslag genomen en laat Pip berooid en ziek achter. Joe komt Pip verzorgen tijdens zijn ziekte en voor een tijdje is het als vroeger in de smederij. Pip heeft er echt spijt van dat hij Joe, Biddy en thuis is vergeten. Wanneer hij weer op krachten komt besluit hij Biddy ten huwelijk te vragen. Bij aankomst in de smederij ontdekt hij dat Biddy met Joe is getrouwd.

Pip verlaat Engeland om een kantoorbaan te nemen in het bedrijf van Herbert. Na vele jaren keert hij terug om Joe en Biddy in de smederij te bezoeken en vindt een kopie van zichzelf, de zoon van Joe en Biddy, zittend in zijn oude hoekje in het haardvuur van de keuken. Hij bezoekt Satis House, dat nu een ruïne is, en ontmoet een nu getemperde Estella met de “frisheid van haar schoonheid verdwenen maar haar onbeschrijfelijke majesteit en haar onbeschrijfelijke charme overgebleven” en ziet “geen schaduw van een ander afscheid van haar.”

Terug naar boven

Volledige lijst van personages:

Karakterbeschrijvingen bevatten spoilers

Terug naar boven

Great Expectations

Kaart van Charles Dickens’ Great Expectations Verbanden

Rochester – het dorp van Pip ligt hier in de buurt.
Krijt – Model voor Gargery’s smederij ligt hier. Dickens was hier op huwelijksreis in 1836.
Koeling – Op het kerkhof van Koeling ligt de familie van Pip begraven, Pip ontmoet hier Magwitch.
Chatham – Dickens woonde hier als kind.
Gads Hill – Dickens liep hier als kind met zijn vader langs een landhuis. Dickens kocht het huis in 1856 en woonde er de laatste 12 jaar van zijn leven.
Kent Road – Route die Pip neemt tussen Londen en thuis.
Thames – Pip oefent met roeien tussen Londen en Erith. Poging om met Magwitch uit Londen te ontsnappen naar de buurt van de Cooling Marshes.
The Nore – Zandbank bij het eiland Grain.

Great Expectations Links:

Wikipedia
eNOTES
The Victorian Web
BookRags.com – Great Expectations
Bartleby.com
SparkNotes – Uitstekend!
Universele Lerarenstudiegids

Terug naar boven

Uittreksel van Great Expectations:

Dickens hilarische verslag van de voorheen analfabete Joe die een brief samenstelt:

John Rhys Davies’ vertolking als Joe Gargary in Disney’s Great Expectations is “ongemeen!”

Terug naar boven

Het originele manuscript van Great Expectations

Charles Dickens gaf het gebonden manuscript van Great Expectations in 1861 aan zijn vriend dominee Chauncy Hare Townshend. Toen Townshend in 1868 overleed, liet hij het manuscript na aan het Wisbech & Fenland Museum.

Verwacht verhaal

Charles Dickens schreef aan zijn vriend en adviseur, John Forster, over zijn plan voor Great Expectations:

“Het boek zal steeds in de eerste persoon worden geschreven, en gedurende deze eerste drie wekelijkse nummers zult u merken dat de held een jongen-kind is, zoals David. Daarna zal hij een leerling zijn. U zult zich niet hoeven te beklagen over het gebrek aan humor, zoals in The Tale of Two Cities. Ik heb de opening, hoop ik, in zijn algemeen effect buitengewoon koddig gemaakt. Ik heb een kind en een goedmoedige dwaze man met elkaar in verband gebracht, wat me erg grappig lijkt. Natuurlijk heb ik ook de spil waar het verhaal om draait erin gekregen – en dat was inderdaad, zoals u zich herinnert, de groteske tragikomische opvatting die mij aanvankelijk aanspoorde. Om er zeker van te zijn dat ik niet in onbewuste herhalingen was vervallen, las ik David Copperfield laatst nog eens, en ik werd erdoor getroffen in een mate die je nauwelijks zou geloven.”

Terug naar boven

Terug naar boven

De smederij

Dickens gebruikte de smederij van Chalk Village als model voor de smederij van Joe Gargary in Great Expectations.

De twee einden

Het einde van Great Expectations dat de Victorianen lazen, is niet het oorspronkelijke einde dat Charles Dickens voor de roman schreef. Op advies van zijn vriend, de romanschrijver Edward Bulwer-Lytton, veranderde Dickens het oorspronkelijke einde waarin Pip de hertrouwde Estella in Londen ontmoet en zij voor altijd uit elkaar gaan, in het meer vrolijke einde waarin Pip en Estella bij elkaar blijven.

Dickens vriend en biograaf, John Forster, onthulde het oorspronkelijke einde in zijn The Life of Charles Dickens na Dickens’ dood. De meeste critici vinden het oorspronkelijke einde beter passen bij het duistere karakter van het verhaal. Moderne uitgaven van de roman bevatten meestal het oorspronkelijke einde als een addendum.

Pip en Joe

Een van de sterkste thema’s in Great Expectations is Pip’s relatie met Joe Gargary. Joe biedt onvoorwaardelijke liefde terwijl Pip, hard geworden door zijn grote verwachtingen, de waarde van Joe’s vriendschap opnieuw moet leren… wat een leeuweriken!

Terug naar boven

Transport

Transport was de gewoonte om Britse misdadigers naar de koloniën te sturen als straf bij gebrek aan voldoende gevangenissen. Criminelen werden naar Amerika gestuurd tot 1776, daarna werden ze naar Australië gestuurd. Naar schatting werden tussen 1810 en 1852 140.000 misdadigers naar Australië vervoerd.

Getransporteerde misdadigers werden naar gelang van hun misdrijf voor een bepaalde tijd aan particuliere werkgevers toegewezen. Abel Magwitch, in Great Expectations, was naar Australië getransporteerd, had zijn straf uitgezeten en was rijk geworden door voor zichzelf te werken. Toch stond op zijn terugkeer naar Groot-Brittannië tot 1834 de doodstraf, hoewel de laatste werkelijke ophanging voor dit vergrijp plaatsvond in 1810. Het transport werd in 1857 afgeschaft.

Satis House

Charles Dickens modelleerde Miss Havisham’s Satis House naar Restoration House in Rochester. Charles II verbleef in Restoration House toen hij in 1660 vanuit Nederland terugkeerde naar Engeland, waar hij de Engelse monarchie herstelde na het bewind van Oliver Cromwell.

Terug naar boven

All the Year Round

Charles Dickens koos ervoor Great Expectations te publiceren in zijn weekblad All the Year Round in plaats van in de traditionele maandelijkse delen, om de teruglopende verkoop van het weekblad nieuw leven in te blazen. All the Year Round, waarvan Dickens redacteur en uitgever was, bevatte artikelen van algemeen belang en vervolgverhalen van verschillende auteurs. De roman die onmiddellijk aan Great Expectations voorafging, A Long Day’s Ride van Charles Lever, was niet populair bij de lezers, waardoor de verkoop inzakte.

De beslissing om Great Expectations in het weekblad te publiceren leidde tot een strakker geschreven roman, zonder de vele subplots die een hoofdbestanddeel waren van Dickens’ langere romans. Publicatie in het weekblad deed de verkoop van All the Year Round opleven en leverde een roman op die duidelijk anders was dan wanneer hij maandelijks was verschenen.

Dickens had eerder A Tale of Two Cities in All the Year Round gepubliceerd.

Terug naar boven

Terug naar het begin

River Research for Great Expectations

Aan het begin van het verhaal was er een spannende scène geweest van de achtervolging en herovering van de ellendige man tussen de moerassen, en dit heeft zijn parallel aan het einde in zijn achtervolging en herovering op de rivier terwijl de arme Pip helpt om hem weg te krijgen.

Om zich te vergewissen van de werkelijke loop van een boot in dergelijke omstandigheden, en welke mogelijke voorvallen het avontuur zou kunnen hebben, huurde Charles Dickens een stoomboot voor een dag van Blackwall naar Southend. Acht of negen vrienden en drie of vier leden van zijn familie waren aan boord, en hij scheen die hele zomerdag (22 mei, 1861) geen zorg te hebben, behalve van hun vermaak te genieten en hen te vermaken met het zijne in de vorm van duizend grillen en fantasieën; maar zijn slapeloze observatie was de hele tijd aan het werk, en niets ontsnapte aan zijn scherpe visie aan beide kanten van de rivier.

Uit Het leven van Charles Dickens door John Forster

Terug naar boven

Great Expectations2

2012, de tweehonderdste geboortedag van Charles Dickens, zag de release van twee verfilmingen van Great Expectations. In de eerste film speelden Gillian Anderson, Ray Winstone en Douglas Booth de hoofdrollen. In de tweede speelden Helena Bonham Carter en Ralph Fiennes.

Terug naar boven