Grieken en Turken zitten elkaar al eeuwen in de haren over van alles en nog wat, maar een rivaliteit die zelden wordt genoemd draait om de oorsprong van baklava.
De geschiedenis van deze overheerlijke lekkernij is nogal controversieel, en helaas niet erg goed gedocumenteerd. Veel etnische groepen, zoals de Grieken, Turken en mensen uit het Midden-Oosten, claimen baklava als hun eigen lekkernij en bereiden het op hun eigen manier.
Het “Baklava Conflict” suddert al eeuwen, maar het barstte uit in een regelrechte oorlog in 2006, toen Griekse Cyprioten besloten om baklava hun eigen lekkernij te noemen. Een regelrechte heiligschennis volgens de Turken!
Turkije, als aspirant-lid van de EU, stapte met de kwestie naar Brussel. Uiteindelijk kende de EU in 2013 de prijs “beschermde status” toe aan de Turkse Gaziantep baklava, waarmee de dromen van Grieken wereldwijd in rook opgingen.
De Gaziantep baklava, omschreven als een “gebakje van laagjes filodeeg gevuld met griesmeelcrème en Antep pistache”, werd het eerste Turkse product dat de begeerde status kreeg.
Geschiedenis
Eén versie van het verhaal beweert dat baklava zijn oorsprong vindt bij de machtige Assyriërs, die het reeds in de 8e eeuw v.C. klaarmaakten door laagjes ongezuurd plat brood met gehakte noten ertussen te leggen, het in honing te drenken en het vervolgens in primitieve houtovens te bakken.
De moderne baklava onderging een aantal overgangen naarmate de geschiedenis van het gebied bleef veranderen. Het Midden-Oosten, het oostelijke Middellandse-Zeegebied, de Balkan, Kaukasië; Turken, Arabieren, Joden, Grieken, Armeniërs, de Bulgaren van vandaag die baklava als hun nationale dessert introduceren, maakten ooit allemaal deel uit van het Ottomaanse rijk.
Er wordt gezegd dat oude Griekse zeelieden en kooplieden die naar Mesopotamië reisden, al snel de geneugten van baklava ontdekten.
Zij brachten het recept mee terug naar Griekenland en pasten het lichtjes aan.
Hun belangrijkste bijdrage aan de ontwikkeling van dit gebak is de creatie van een deegtechniek die het mogelijk maakte het zo dun als een blad te rollen, vergeleken met de ruwe, broodachtige textuur van het Assyrische deeg.
In feite werd de naam “Phyllo” bedacht door de Grieken, wat “blad” betekent in de Griekse taal.
Sommige historici beweren dat het recept van baklava zijn oorsprong vindt in het oude Griekenland, waar ze de “gastrin” maakten, een snoepje dat erg leek op het huidige baklava.
Anderen beweren dat baklava zijn oorsprong vindt in de Byzantijnse tijd. De Griekse professor Speros Vryonis, verdedigt de Byzantijnse these door overeenkomsten te creëren met een Grieks dessert genaamd kopton.
De Amerikaanse journalist, Charles Perry, verwerpt deze theorie en stelt in plaats daarvan dat baklava een culinaire fusie is van Turks Centraal Aziatische vlokbereidingen en Perzische vullingen gemaakt van gekookt gedroogd fruit (noten, hazelnoten, pinda’s).
Wat de historische controverses ook mogen zijn, feit blijft dat baklava een heerlijk traditioneel dessert is, gemaakt van laagjes knapperig goudbruin phyllo, gevuld met gehakte noten en gegarneerd met naar citroen geurende siroop… Gewoon hemels!
Voor het traditionele recept zie hier
