- Rozdział 3.1: Motor & Rozwój poznawczy
- Rozdział 3.2: Etapy rozwoju psychospołecznego Eriksona
- Rozdział 3.3: Etapy rozwoju psychoseksualnego Freuda
- Rozdział 3.4: Strukturalny & Model Topograficzny Freuda
- Rozdział 3.5: Mechanizmy obronne Ego Freuda
- Rozdział 3.6: Kohlberg’s Stages of Moral Development
Sigmund Freud (1856-1939) jest prawdopodobnie najbardziej znanym teoretykiem, jeśli chodzi o rozwój osobowości. Etapy rozwoju psychoseksualnego Freuda są, podobnie jak inne teorie etapów, zakończone w określonej sekwencji i mogą prowadzić do pomyślnego zakończenia lub zdrowej osobowości, albo mogą zakończyć się niepowodzeniem, prowadząc do niezdrowej osobowości. Teoria ta jest prawdopodobnie najbardziej znana, jak również najbardziej kontrowersyjna, ponieważ Freud uważał, że rozwijamy się poprzez etapy oparte na określonej strefie erogennej. Podczas każdego etapu, nieudane zakończenie oznacza, że dziecko staje się zafiksowane na tej konkretnej strefie erogennej i albo nadmiernie, albo niedostatecznie pobłaża sobie, gdy staje się dorosły.
Faza oralna (od urodzenia do 18 miesięcy). Podczas etapu oralnego, dziecko skupia się na przyjemnościach oralnych (ssanie). Zbyt duża lub zbyt mała gratyfikacja może skutkować fiksacją oralną lub osobowością oralną, która przejawia się w zaabsorbowaniu czynnościami oralnymi. Ten typ osobowości może mieć silniejszą tendencję do palenia papierosów, picia alkoholu, nadmiernego jedzenia lub obgryzania paznokci. Osobowość mądry, te osoby mogą stać się nadmiernie zależne od innych, łatwowierny, i wieczne zwolenników. Z drugiej strony, mogą one również walczyć z tych popędów i rozwijać pesymizm i agresję wobec others.
Anal Stage (18 miesięcy do trzech lat). Dziecko skupia się na przyjemności w tym etapie jest na eliminację i zatrzymywanie kału. Poprzez presję społeczeństwa, głównie rodziców, dziecko musi nauczyć się kontrolować stymulację analną. Z punktu widzenia osobowości, następstwem fiksacji analnej na tym etapie może być obsesja na punkcie czystości, perfekcji i kontroli (anal retentive). Na przeciwnym końcu spektrum, mogą stać się niechlujny i zdezorganizowany (anal expulsive).
Phallic Stage (wiek od trzech do sześciu lat). Strefa przyjemności przenosi się na genitalia. Freud wierzył, że podczas tego etapu chłopiec rozwija nieświadome pragnienia seksualne dla ich matki. Z tego powodu staje się rywalem dla ojca i postrzega go jako konkurencję dla uczucia matki. W tym czasie chłopcy rozwijają również strach, że ojciec ukarze ich za te uczucia, np. poprzez kastrację. Ta grupa uczuć jest znana jako kompleks Edypa (po postaci z mitologii greckiej, który przypadkowo zabił swojego ojca i poślubił matkę).
Później dodano, że dziewczęta przechodzą przez podobną sytuację, rozwijając nieświadomy pociąg seksualny do ojca. Chociaż Freud stanowczo się z tym nie zgadzał, zostało to nazwane Kompleksem Elektry przez nowszych psychoanalityków.
Według Freuda, ze strachu przed kastracją i z powodu silnego współzawodnictwa ojca, chłopcy ostatecznie decydują się raczej na identyfikację z nim niż na walkę z nim. Identyfikując się z ojcem, chłopiec rozwija cechy męskie i identyfikuje się jako mężczyzna oraz tłumi swoje uczucia seksualne w stosunku do matki. Fiksacja na tym etapie może prowadzić do dewiacji seksualnych (zarówno nadmiernego pobłażania i unikania) i słabej lub zdezorientowanej tożsamości seksualnej według psychoanalityków.
Faza latencji (wiek sześciu lat do okresu dojrzewania). To właśnie podczas tego etapu popędy seksualne pozostają stłumione, a dzieci wchodzą w interakcje i bawią się głównie z rówieśnikami tej samej płci.
Faza genitalna (od okresu dojrzewania). Ostatni etap rozwoju psychoseksualnego rozpoczyna się na początku okresu dojrzewania, kiedy popędy seksualne zostają ponownie rozbudzone. Dzięki nauce wyniesionej z poprzednich etapów, nastolatki kierują swoje popędy seksualne na rówieśników płci przeciwnej, a głównym celem przyjemności są narządy płciowe.
.