Introduction
Hemodializa jest ważnym elementem postępowania u pacjentów z ciężką kwasicą metaboliczną i hiperkaliemią. Powszechnie stosuje się centralne założenie cewnika dializacyjnego do żyły udowej i żyły szyjnej wewnętrznej. Skuteczność dializy zależy od prawidłowego napływu i odpływu krwi przez cewnik dializacyjny. Niedostateczny swobodny przepływ w jednym z portów cewnika dializacyjnego nie zawsze oznacza zablokowanie cewnika. Musimy znać anatomiczny przebieg żyły, aby zrozumieć mechanizm nieodpowiedniego przepływu.
Przypadek
58-letnia kobieta została przyjęta na oddział intensywnej terapii ze wstrząsem kardiogennym i ciężką kwasicą metaboliczną. Ze względu na anurię i postępującą kwasicę podjęto decyzję o wykonaniu hemodializy. Zachowując wszelkie środki aseptyczne, nakłuto lewą żyłę udową i wprowadzono cewnik dializacyjny o podwójnym świetle. Przepływ wsteczny można było łatwo odessać w jednym świetle, ale nie w drugim, natomiast sól fizjologiczną bez oporu wpłukiwano przez oba światła. Ponieważ przewody doprowadzające i odprowadzające dializatora były podłączone do dwóch portów cewnika, nie można było odessać krwi przez przewód odprowadzający. Cewnik wyciągnięto w niewielkim stopniu i wykluczono możliwość mechanicznego zagięcia w miejscu wprowadzenia, jednak nie zaobserwowano swobodnego przepływu podczas aspiracji. Ostatecznie cewnik obrócono o 180 stopni przed rozważeniem wprowadzenia go do innej żyły. Po obróceniu cewnika krew mogła być łatwo aspirowana przez oba światła. Dializę rozpoczęto bez żadnych problemów z napływem i odpływem.
Dyskusja
Cewniki do centralnej hemodializy żylnej zmniejszają recyrkulację krążeniowo-oddechową. Na adekwatność dializy ma wpływ położenie cewnika. Zagięcie cewnika na ogół powoduje zwiększenie oporu przepływu. Badania podkreślają znaczenie pozycjonowania cewnika do dializy żylnej w określaniu przeżywalności cewnika i adekwatności przepływu. Powszechnie spotykane problemy związane z cewnikiem to infekcje i zakrzepica cewnika. Dysfunkcja cewnika do hemodializy to niezdolność do aspiracji krwi lub niezdolność do dostarczenia odpowiedniej recepty dializacyjnej, szybkość przepływu krwi <300 mL/min oraz podwyższone ciśnienie tętnicze lub żylne. W opisywanym przypadku boczny otwór cewnika mógł utknąć w ścianie żyły na skutek efektu ssania, ponieważ krew próbowano aspirować przez jego światło. Kiedy cewnik obrócono o 180 stopni, mogła pojawić się odpowiednia przestrzeń, aby zlikwidować efekt przyklejenia cewnika spowodowany ssaniem (Rycina 1).
Rycina 1: Cewnik do hemodializy żyły udowej w pozycji pierwotnej i po obróceniu.
Wnioski
Proponujemy manewry takie jak lekkie odciągnięcie lub obrót cewnika, sprawdzenie czy nie jest on zagięty w miejscu wprowadzenia. Manewry te powinny być wypróbowane w sytuacjach nieodpowiedniego przepływu w dializacyjnym świetle cewnika przed rozważeniem umieszczenia go w innym miejscu.
- Andrew D (2000) Central venous catheters for hemodialysis: How to overcome the problems. Hemodial Int4:78-82.
- Kairaitis LK, Gottlieb T (1999) Outcome and complications of temporary hemodialysis catheters. Nephrol Dial Transplant 14:1710-1714.
- Suhocki PV, Conlon PJ, Knelson MH, Harland R, Schwab SJ (1996) Silastic cuffed catheters for hemodialysis vascular access: Thrombolytic and mechanical correction of malfunction. Am J Kidney Dis 28:379-386.
- Kamper L, Piroth W, Haage P (2010) Endovascular treatment of dysfunctional hemodialysis catheters. J Vasc Access 11:263-268.
- Moist LM, Hemmelgarn BR, Lok CE (2006) Relationship between blood flow in central venous catheters and hemodialysis adequacy. Clin J Am Soc Nephrol 1:965-971.